|
ชื่อสามัญภาษาไทย | คนทีสอขาว |
ชื่อวิทยาศาสตร์ | Vitex trifolia L. |
ชื่อพ้อง | Vitex indica Mill., Vitex integerrima Mill., Vitex variifolia Salisb. |
ชื่อวงศ์ | Verbenaceae |
ชื่อท้องถิ่น | คนทีสอขาว(ชลบุรี)/ โคนดินสอ (ภาคกลาง จันทบุรี)/ ดินสอ (ภาคกลาง)/ สีสอ (ประจวบคีรีขันธ์)/ มูดเพิ่ง (ตาก)/ ผีเสื้อน้อย (เหนือ)/ สีเสื้อน้อย ดอกสมุทร (เชียงใหม่)/ ผีเสื้อ (เลย)/ ทีสอ เทียนขาว (เพชรบุรี)/ คุนตีสอ (สตูล) |
ต้นคนทีสอขาว เป็นไม้พุ่มขนาดกลาง กึ่งไม้รอเลื้อย สูงประมาณ 3-6 เมตร ทั้งต้นมีกลิ่นหอม เปลือกลำต้นเรียบ สีเทา เป็นกระสีดำ แตกเป็นร่องตื้นตามยาว ใบ เป็นใบประกอบแบบนิ้วมือ ออกตรงกันข้าม ใบย่อยรูปไข่ปลายแหลม 3 ใบ กว้าง 2.5-3 เซนติเมตร ยาว 4-6 เซนติเมตร ขอบใบเรียบ ปลายแหลม โคนใบสอบ ท้องใบและหลังใบเรียบ หลังใบสีเขียว ท้องใบเป็นสีนวลขาว มีขน ก้านใบยาว 1-3 เซนติเมตร ก้านใบย่อยสั้นมาก ดอก ออกเป็นดอกช่อแยกแขนง ดอกมีขนาดเล็กสีฟ้าอมม่วงเป็นช่อยาว ออกที่ยอดหรือตามซอกใบใกล้ปลายกิ่ง ก้านดอกสั้น โคนกลีบดอกเชื่อมติดกันเป็นหลอด ยาว 5-8 มิลลิเมตร ปลายแยกรูปปากเปิด มีขน มี 5 กลีบ กลีบดอกมีขนาดไม่เท่ากัน แบ่งออกเป็น 2 ส่วน ส่วนล่างมี 2 กลีบ ส่วนบนมี 3 กลีบ มีเกสรตัวผู้ 4 อัน รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ ยอดเกสรเพศเมียแยก 2 แฉก กลีบเลี้ยงรูปถ้วย โคนติดกัน ปลายแยกเป็น 5 แฉก มีขน ผล ลักษณะผลสด รูปทรงกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง 3-6 มิลลิเมตร ผลแห้ง ผิวเรียบ มีเมล็ดเดียว สีเขียวนวล เป็นพวงช่อ เมล็ดเดี่ยวกลม สีน้ำตาล เมื่อสุกมีสีคล้ำหรือดำ | |
| |
ใบ | แก้ริดสีดวงจมูก |
ราก | แก้โรคตับ โรคตา ขับปัสสาวะ |
|