หญ้าไข่เหา
  ชื่อสามัญภาษาไทยหญ้าไข่เหา
  ชื่อสามัญภาษาอังกฤษItch flower
  ชื่อที่เกี่ยวข้องสร้อยนกเขา
  ชื่อวิทยาศาสตร์Mollugo pentaphylla L.
  ชื่อพ้องหญ้านกเขา
  ชื่อวงศ์Molluginaceae
  ชื่อท้องถิ่นหญ้าตีนนก (ตราด), หญ้านกเขา (ชัยนาท), สร้อยนกเขา (ชลบุรี) ส่วนทางภาคเหนือเรียก “หญ้าไข่เหา”
 
 
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

ต้นหญ้าไข่เหา จัดเป็นพรรณไม้ล้มลุก มีความสูงได้ประมาณ 10-30 เซนติเมตร[1] ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการใช้เมล็ด พบได้ทั่วทุกภาคของประเทศ 

ใบเป็นใบเดี่ยว ออกรอบ ๆ ข้อ เป็นกระจุก ๆ ละ 2-4 ใบ ลักษณะของใบเป็นรูปยาวเรียวหรือรูปรีขนาดเล็ก ปลายใบแหลม โคนใบแหลม ใบมีขนาดกว้างประมาณ 0.2-0.4 เซนติเมตร และยาวประมาณ 2.5-3 เซนติเมตร ก้านใบสั้น 

ออกดอกเป็นช่อห่าง ๆ โดยจะออกตามปลายกิ่ง ดอกย่อยเป็นสีเหลืองอ่อนเป็นตุ่มกลมเล็ก ๆ ขนาดยาวประมาณ 0.2 เซนติเมตร กลีบดอกมี 5 กลีบ ก้านชูช่อดอกยาว 

ลักษณะของผลเป็นรูปทรงค่อนข้างกลม มีขนาดประมาณ 0.2 เซนติเมตร เมื่อแก่แล้วจะแตกออกเป็น 3 เสี่ยง ภายในผลมีเมล็ดขนาดเล็กสีน้ำตาล

สรรพคุณทั่วไป

  • ทั้งต้นมีรสขมเย็น มีสรรพคุณเป็นยาบำรุงธาตุ แก้ธาตุพิการ 
  • ลำต้นหรือทั้งต้นใช้เป็นยาแก้ไข้
  • ส่วนใบใช้เป็นยาไข้จับสั่น ช่วยแก้อาการร้อนในกระหายน้ำ 
  • ตำรายาพื้นบ้านอีสานจะใช้หญ้าไข่เหาทั้งต้น นำมาขยี้ผสมกับเกลือใช้อุดฟัน แก้รำมะนาด ใช้เป็นยาระบายท้อง ช่วยแก้ริดสีดวงทวาร ใช้เป็นยาแก้ดีพิการ

 
 
วิธีใช้โดยทั่วไป

  • ขยี้ผสมเกลือ อุดฟัน

แหล่งข้อมูลอ้างอิง

  1. หนังสือสมุนไพรไทย เล่ม 1. (ดร.นิจศิริ เรืองรังษี, ธวัชชัย มังคละคุปต์). “หญ้าไข่เหา (Ya Khai Hao)”. หน้า 314. 
  2. หนังสือพจนานุกรมสมุนไพรไทย, ฉบับพิมพ์ครั้งที่ 5. (ดร.วิทย์ เที่ยงบูรณธรรม). “หญ้าไข่เหา”. หน้า 801-802. 
  3. ผักพื้นบ้านในประเทศไทย กรมส่งเสริมการเกษตร. “หญ้าไข่เหา”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : ftp://smc.ssk.ac.th/intranet/Research_AntioxidativeThaiVegetable/. [03 ก.ย. 2014]. 
  4. สวนสวรส. “หญ้าไข่เหา” [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : www.suansavarose.com. [03 ก.ย. 2014].