|
||||||||||||||||||||||||||||||
| ชื่อสามัญภาษาไทย | โพธิ์ศรี |
| ชื่อสามัญภาษาอังกฤษ | Sand box Tree, Portia tree, Umbrella tree, Monkey pistol, Monkey’s dinner bell |
| ชื่อวิทยาศาสตร์ | Hura crepitans L. |
| ชื่อวงศ์ | Euphorbiaceae |
| ชื่อท้องถิ่น | โพธิ์ทะเล โพทะเล โพธิ์ฝรั่ง โพฝรั่ง โพธิ์ศรี โพศรี (บุรีรัมย์), ทองหลางฝรั่ง (กรุงเทพฯ), โพธิ์ศรีมหาโพธิ์ โพศรีมหาโพ (ไทย), โพธิ์อินเดีย, โพธิ์หนาม |
ต้นโพธิ์ศรี มีถิ่นกำเนิดในอเมริกากลางและอเมริกาใต้ ในแถบประเทศนิการากัวจนถึงเปรู โดยจัดเป็นพรรณไม้ยืนต้นขนาดกลางที่มีความสูงได้ประมาณ 15 เมตร และในถิ่นกำเนิดอาจมีความสูงได้ถึง 45 เมตร กิ่งก้านมีลักษณะแผ่กว้าง ลำต้นและกิ่งใหญ่จะมีหนามเตี้ย ๆ บนเต้าแบน ๆ ขึ้นกระจายอยู่ทั่วไป และมียางสีขาว ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการเพาะเมล็ด ใบมีลักษณะเป็นรูปหัวใจคล้ายใบโพธิ์ ปลายใบแหลมยาว โคนใบเป็นรูปหัวใจ ส่วนขอบใบหยักเป็นซี่ฟันห่าง ๆ ใบมีขนาดยาวประมาณ 7-21 เซนติเมตร แผ่นใบเกลี้ยง มีขนตามเส้นกลางใบด้านล่าง เส้นใบมองเห็นได้ชัดเจน มีเส้นแขนงใบข้างละ 11-16 เส้น โค้งจรดกัน ก้านใบยาวประมาณ 6-22 เซนติเมตร หูใบเป็นรูปใบหอก ยาวประมาณ 0.7-1.5 เซนติเมตร หลุดร่วงได้ง่าย ออกดอกเป็นช่อสีเขียวแล้วเปลี่ยนเป็นสีแดง ดอกเพศผู้และดอกเพศเมียจะอยู่บนต้นเดียวกัน โดยดอกเพศผู้จะเป็นสีแดงเข้มเป็นช่อดอกยาว ส่วนดอกเพศเมียจะมีรูปร่างกลมแบนเป็นรูปเห็ดขนาดเล็ก ช่อดอกเพศผู้ยาวประมาณ 1.5-4.5 เซนติเมตร ก้านช่อหนา ยาวได้ประมาณ 1.2-8 เซนติเมตร ดอกเพศเมียมีดอกเดียวอยู่ที่โคนก้าน ส่วนดอกเพศผู้มีจำนวนมาก ก้านดอกยาวประมาณ 2 มิลลิเมตร เกสรเพศผู้มีประมาณ 10-20 อัน เรียง 2-3 วง เรียงสู่ด้านปลาย อับเรณูมีขนาดเล็ก ยาวได้ประมาณ 0.5 มิลลิเมตร ดอกเพศเมียก้านดอกจะยาวประมาณ 1.2 เซนติเมตร กลีบเลี้ยงมีลักษณะเป็นรูปถ้วย ยาวได้ประมาณ 5-8 มิลลิเมตร รังไข่มีความยาวเท่ากับกลีบเลี้ยง ก้านเกสรเพศเมียยาวประมาณ 2-3.5 เซนติเมตร ยอดเกสรแยกเป็นแฉก แผ่ออก มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1.4-2.6 เซนติเมตร ผลเป็นแบบแคปซูลมีลักษณะค่อนข้างกลมแป้น แบ่งออกเป็นกลีบเท่า ๆ กัน ประมาณ 14-16 กลีบ รูปทรงคล้ายฟักทอง มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 8 เซนติเมตร และสูงประมาณ 3-5 เซนติเมตร ก้นและผลบุ๋มทั้งสองด้าน เปลือกผลแข็งและหนา เมื่อแก่จะมีเมล็ด ถ้าเขย่าดูจะมีเสียงคล้ายกับบรรจุทรายไว้ และถ้าผลแก่เต็มที่ก็จะแตกออกตามยาวของผลเป็นซี่ ๆ ส่วนเมล็ดนั้นมีลักษณะแบนคล้ายถั่วปากอ้า มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 2 เซนติเมตร | |
เปลือก ยาง และเมล็ด มีฤทธิ์ทำให้อาเจียน มีฤทธิ์เป็นยาถ่ายอย่างแรง ยางใช้เป็นยารักษาเท้าช้าง | |
| |