กุหลาบเป็นไม้พุ่มขนาดเล็ก แต่บางชนิดมีขนาดใหญ่หรือเป็นไม้เลื้อย เป็นไม้ผลัดใบ ลำต้นและกิ่งมีหนาม เปลือกสีเขียว

ใบประกอบแบบขนนก เรียงสลับ ใบย่อย 3-5 ใบ ใบรูปไข่ กว้าง 1.5-3 เซนติเมตร ยาว 5-10 เซนติเมตร  ปลายใบแหลม  โคนใบมน  ขอบใบจักฟันเลื่อย  แผ่นใบสีเขียวเข้มเป็นมันและมีรอยย่นเล็กน้อย

ดอกมีหลายสีแตกต่างกันตามชนิดพันธุ์  เช่น สีเหลือง ส้ม แดง ขาว ชมพู   มีกลิ่นหอม  ออกเป็นดอกเดี่ยวหรือดอกช่อที่ปลายกิ่ง กลีบเลี้ยงสีเขียว 5 กลีบ  มีทั้งดอกชั้นเดียวและดอกซ้อน  กลีบดอกมีตั้งแต่ 5 กลีบขึ้นไป หากเป็นลูกผสมจะมีจำนวนกลีบดอกมากเรียงซ้อนกันหลายชั้น ดอกบานเต็มที่กว้าง 10-15 เซนติเมตร

ผลแห้ง รูปไข่ กว้าง 1.5-2 เซนติเมตร  ยาว 2.5-3 เซนติเมตร เมื่อสุกสีแดง มีเมล็ดจำนวนมาก

เมล็ดล่อน ค่อนข้างกลม รูปไข่ เส้นผ่าศูนย์กลาง 2-4 มม. เมล็ดอ่อนสีขาวอมเขียว ที่ปลายมีสีแดง เมล็ดแก่สีน้ำตาล จำนวน 2-18 เมล็ด